آنچه در ادامه خواهید خواند دلیل محبوبیت کشت گلخانه‌ای زعفران چیست؟ نحوه کاشت زعفران گلخانه‌ای در منزل 1. تامین سالن کشت زعفران در گلخانه 2. تهیه پیاز زعفران مناسب برای کشت در گلخانه 3. زمان کاشت زعفران در گلخانه 4. آبیاری زعفران گلخانه‌ای 5. برداشت زعفران گلخانه‌ای مزایای کشت گلخانه‌ای زعفران چیست؟ معایب کشت گلخانه‌ای […]
در سال‌های اخیر کشت گلخانه‌ای زعفران بسیار مطرح شده و طرفداران زیادی پیدا کرده است. به طور کلی در جایی که خاک مناسب و شرایط آب و هوایی مطلوب برای کشت زعفران وجود ندارد، کشت گلخانه‌ای گزینه ایده‌آلی به نظر می‌رسد. با این حال زعفران گلخانه‌ای از جهات مختلف با زعفران کشت شده در خاک تفاوت دارد.
در این مقاله هر آنچه را که باید درباره نحوه کشت گلخانه‌ای زعفران، مزایا و معایب و تفاوت آن با کشت سنتی بدانید، در اختیار شما قرار می‌دهیم. پس اگر شما هم به فکر تاسیس گلخانه زعفران هستید، مطالعه مطلب کاربردی پیش رویتان را از دست ندهید.
دلیل محبوبیت کشت گلخانه‌ای زعفران چیست؟
برخی معتقدند کشت گلخانه‌ای زعفران آسان‌تر از کشت خاکی است اما نیاز به سرمایه اولیه بیشتری دارد. روش کشت خاکی را نمی‌توان در همه شرایط آب و هوایی انجام داد و زعفران از گیاه کروکوس ساتیوس نیز مانند زعفران کوهی در همه جا رشد نمی‌کند.
به عنوان مثال کشاورزان مناطق جنوبی ایران یا کشورهای گرمسیری مانند قطر نمی‌توانند زعفران را در زمین‌های کشاورزی کشت دهند. همچنین روش کشت گلخانه‌ای برای مواقع خشکسالی و مناطق کم آب مناسب است؛ زیرا در کشت سنتی باید از آب بیشتری استفاده کرد.
نحوه کاشت زعفران گلخانه‌ای در منزل
نور، دما و رطوبت از مهم‌ترین عوامل کشت زعفران در خانه و محیط‌های گلخانه‌ای هستند. در کشت گلخانه‌ای زعفران بهتر است پیاز زعفران مستقیما با آب تماس نداشته باشد. در این بخش مراحل اصلی کشت زعفران در گلخانه را می‌خوانید:
1. تامین سالن کشت زعفران در گلخانه
به عنوان اولین قدم برای کشت زعفران به صورت گلخانه‌ای باید محیط مناسبی برای این کار فراهم کنید. در واقع به اتاق یا گلخانه‌ای نیاز دارید که رطوبت و دما در آن به عنوان سالن کشت قابل کنترل باشد.
علاوه بر این جای پیاز زعفران، سیستم خنک‌کننده (کولر یا فن)، سیستم گرمایشی، سیستم تامین‌کننده رطوبت (مه پاش)، زمین کشاورزی جهت انتقال پیاز زعفران به خاک پس از گلدهی، قفسه‌ها و سینی‌های چوبی استاندارد و سنسور کنترل دما و رطوبت (هیتر و کولر) از جمله تجهیزات اصلی موردنیاز برای کشت گلخانه‌ای زعفران هستند.
2. تهیه پیاز زعفران مناسب برای کشت در گلخانه
کار بعدی که باید انجام دهید، این است که مقداری پیاز زعفران با کیفیت بالا و با سطح رطوبت 40 تا 55 درصد تهیه کنید. بنه‌های زعفران تا شهریورماه در محیط غیرگلخانه‌ای و زیر خاک نگهداری می‌شوند و بهتر است پیازهایی را خریداری کنید که انبار نشده باشند.
معمولا وزن پیاز زعفران بین 8 تا 15 گرم است و هر چه پیاز زعفران بزرگ‌تر باشد، محصول بیشتری به دست می‌آورید. برای هر 150 متر فضا، با قفسه‌های زیاد، به 6 تن پیاز زعفران نیاز دارید.
3. زمان کاشت زعفران در گلخانه
مهم‌ترین نکته برای کاشت موفق این است که در زمان کاشت زعفران دست به کار شوید. شهریور زمان انتقال پیاز زعفران از مزارع به سالن کشت است.
این کار معمولا در اواخر شهریور و پس از ضدعفونی کردن سالن و پیاز زعفران انجام می‌شود. به این منظور پیازهای زعفران را در سرب قرار می‌دهند تا هیچ نور خورشیدی دریافت نکند و همچنین دما و رطوبت پیازها باید بین 23-25 درجه سانتی‌گراد و 75-85 درصد کنترل شود. مهم‌تر از آن پیازهای زعفران هنگام انتقال نباید آبیاری شوند و صرفا باید رطوبت موردنیازشان را از محیط بگیرند.
4. آبیاری زعفران گلخانه‌ای
بهترین زمان آبیاری زعفران اواخر مهر تا اوایل آبان است. آبیاری اولیه تاثیر زیادی بر زمان و کیفیت گلدهی زعفران دارد. پس از برداشت زعفران، کشت دوم در اواخر آبان یا اوایل آذر انجام شده و نوبت سوم آبیاری در بهمن ماه انجام می‌شود.
5. برداشت زعفران گلخانه‌ای
اوایل آبان ماه جوانه‌های جزئی گیاه زعفران شروع به رشد می‌کنند که باید بلافاصله حذف شوند. در این مرحله دمای محیط باید حدود 17 درجه سانتی‌گراد تنظیم شود. در اواخر آبان و اوایل آذر، پیازهای زعفران شروع به گل دادن می‌کنند و این زمان حدود 15 تا 20 روز طول می‌کشد. یادتان باشد هر روز گل بچینید.
مزایای کشت گلخانه‌ای زعفران چیست؟
کشت گلخانه‌ای و به عبارتی کاشت زعفران در گلدان به‌ویژه در کشورهایی که با بحران کم‌آبی مواجه هستند، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. مزایای کشت گلخانه‌ای زعفران عبارتند از:
- در فضا صرفه‌جویی می‌شود و می‌توان در فضای کمی حداکثر استفاده را برد.
- کشت زعفران در همه جا قابل انجام است.
- روند برداشت زعفران تسهیل می‌شود.
- کشاورز می‌تواند به راحتی رطوبت و نور مورد نیاز را تنظیم کند.
- زعفران در شرایط محیطی بهداشتی کنترل شده و به دور از انواع آلودگی‌ها تولید می‌شود.
- نور مستقیم خورشید را می‌توان محدود و محصولاتی با کیفیت بیشتر تولید کرد.
معایب کشت گلخانه‌ای زعفران چیست؟
از طرف دیگر کشت گلخانه‌ای زعفران معایبی دارد که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- این روش به زمان و نیروی کار بیشتری نیاز دارد و بنابراین هزینه‌های محصول نهایی افزایش می‌یابد.
- هزینه راه‌اندازی اولیه گلخانه بیشتر است.
- در مقایسه با کشت در زمین زعفران به پیازهای بزرگ‌تر نیاز است.
- هزینه برداشت پیاز زعفران از زمین کشاورزی، دسته‌بندی و انتقال آن‌ها به گلخانه بسیار بیشتر از کشت زعفران در خاک خواهد بود زیرا این کار باید هر ساله انجام شود.
- هزینه برگشت پیاز زعفران بعد از گلدهی زیاد است و این عمل باید هر سال تکرار شود.
کشت گلخانه‌ای و سنتی زعفران چه تفاوت‌هایی دارد؟
احتمالا با وجود زیاد بودن خریدار زعفران در تهران به فکر احداث گلخانه و پرورش این گیاه افتاده باشید. اما قبل از این کار بهتر است تفاوت‌های کشت گلخانه‌ای و کشت به صورت سنتی در زمین کشاورزی را بخوانید و سپس تصمیم بگیرید. اصلی‌ترین تفاوت‌ها عبارتند از:
- محیط رشد: در کشت گلخانه‌ای، گیاهان در محیطی کنترل شده رشد می‌کنند. از سوی دیگر در روش کشت سنتی، کشاورز کنترلی بر اقلیم، آفات و سایر شرایط ندارد.
- کنترل دما و نور: در روش گلخانه‌ای می‌توان نور و دما را کنترل کرد، در حالی که در روش کشت سنتی بسته به موقعیت جغرافیایی، ممکن است گیاه در معرض دماهای مختلف و نور خورشید قرار گیرد و تغییرات آب و هوایی ناگهانی خارج از کنترل کشاورز است.
- فصلی بودن: در روش کشت سنتی، کشاورزان فقط در پاییز می‌توانند گل زعفران را برداشت کنند، در حالی که در روش گلخانه‌ای، کشاورزان می‌توانند فصل رشد مورد نظر را در داخل خانه تقلید کنند تا امکان تولید زعفران در تمام طول سال فراهم شود.
- بازدهی و کیفیت: در مقایسه با کشت سنتی زعفران، در روش گلخانه‌ای به دلیل عدم تغییرات محیطی و کنترل بر شرایط رشد، مقدار بیشتری محصول زعفران با کیفیت بالاتر تولید می‌شود.
- حفظ گیاه در برابر آلودگی‌ها: بدیهی است که در روش گلخانه‌ای محصول در برابر بیماری‌ها، آفات، خطر آسیب به محصول و شرایط آب و هوایی شدید محافظت می‌شود، در حالی که این امر در کشت سنتی زعفران ممکن نیست.
- مصرف منابع: در کشت سنتی کشاورز باید به منابع طبیعی مانند باران، نور خورشید و حتی زمین‌های مناسب تکیه کند. از طرف دیگر در گلخانه به منابع بیشتری مانند روشنایی، آبیاری و انرژی مصنوعی نیاز است.
- هزینه: از نظر هزینه کشت زعفران، کشت زعفران در گلخانه مستلزم سرمایه‌گذاری اولیه بالاتر و هزینه‌های عملیاتی مستمر است زیرا مدام باید محیط و زیرساخت‌ها را کنترل کنید تا کشت بازدهی خوبی داشته باشد.
سخن پایانی
اگر به دنبال راهی برای کسب درآمد از گلخانه خود هستید، پرورش زعفران در شرایط گلخانه‌ای ممکن است ایده بسیار خوبی باشد.
با این حال با توجه به هزینه‌های بسیار تاسیس و نگهداری گلخانه، بهتر است قبل از این کار هزینه کشت زعفران گلخانه‌ای را برآورد کنید. در پایان از شما دعوت می‌کنیم هر سوال یا تجربه‌ای در این زمینه دارید، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید