آنچه در ادامه خواهید خواند ریشه واژه زعفران؛ نام علمی زعفران چیست؟ تاریخچه زعفران بین مینوسیها و یونانی – رومیان باستان تاریخچه زعفران در خاورمیانه و ایران تاریخچه زعفران در آسیای شرقی و جنوبی تاریخچه زعفران اروپای بعد از کلاسیک تاریخچه زعفران در آمریکای شمالی خرید زعفران اصل و مرغوب از فروشگاه هیتا زعفران، بیش […]
زعفران، بیش از 3500 سال قدمت دارد و در حال حاضر کمتر کسی در دنیا هست که با این طلای سرخ رنگ آشنایی نداشته باشد. گفته میشود اولین زعفرانها در دوره ساسانیان در شهر قم کشت داده شدهاند و بعد از آن، چندان طولی نکشیده تا آوازه عطر و طعم فوقالعاده این ادویه در همه جای دنیا پیچیده است.
در این مطلب با هم سفر کوتاهی به 3500 سال قبل تاکنون داریم و تاریخچه زعفران را به طور کامل بررسی میکنیم. از شما دعوت میکنیم مطالعه این مطلب جذاب را از دست ندهید.
ریشه واژه زعفران؛ نام علمی زعفران چیست؟
تقریبا هر کسی میداند که زعفران چیست و چه عطر و طعمی دارد. اما فقط عده معدودی با ریشه واژه زعفران و نام اصیل و ایرانی این ادویه آشنایی دارند. کلمه saffron از واژه لاتین safranum گرفته شده است.
در زبان فرانسوی به این ادویه safran میگویند که از نام عربی آن یعنی زعفران منشا گرفته شده است. در زبان فارسی نیز زعفران تحت عنوان «زر پران» شناخته میشود که به معنای گلهای طلایی است. در بین جوامع علمی به زعفران کرکوس ساتیوس میگویند که از اعضای خانواده زنبقیان است.
تاریخچه زعفران بین مینوسیها و یونانی – رومیان باستان
تمدن مینوسی اولین تمدن بزرگ اژهای بود که در جزیره کِرِت یونان به شکوفایی رسید. در نقاشیهای دیواری کاخ کنوسوس در کرت مینوسیها با قدمت بیش از 1500 تا 1600 سال قبل از میلاد مسیح، آثاری از کشت زعفران دیده میشود.
بین سالهای 1645 و 1500 قبل از میلاد، در این منطقه کشت زعفران زلزله عظیمی رخ داد و فوران آتشفشان این ناحیه را نابود کرد.
در زمان یونانی – رومیان نیز زعفران بسیار تجارت میشد و موارد استفاده زیادی داشت. برای مثال لباسهای اشرافیان یونانی با زعفران رنگ میشد. همچنین یونانیان و رومیان باستان از زعفران به عنوان عطر هم استفاده میکردند و تا حدی برای این گیاه ارزش قائل بودند که وقتی نرون وارد روم شد، کل خیابانها را با زعفران پوشاندند.
ثروتمندان روم هم با زعفران استحمام میکردند. البته در آن زمانها دسته بندی انواع زعفران مانند آنچه امروزه وجود دارد، چندان معنایی نداشت و همه زعفران را صرفا به عنوان یک نوع گیاه بسیار مرغوب و باکیفیت میشناختند.
تاریخچه زعفران در خاورمیانه و ایران
ردپای زعفران در نقاشیهایی از 50 هزار سال قبل در غارهای عراق کنونی و شمال غرب امپراتوری ایران به چشم میخورد. شواهد تاریخی نشان میدهد که سومریان از زعفران به عنوان ماده اصلی داروها و اکسیرهای جادویی خود استفاده میکردند و معتقد بودند این گیاه نیرویی الهی دارد.
قدمت بهترین زعفران ایران به قرن 10 قبل از میلاد و به شهرهای دربند (روسیه) و اصفهان برمیگردد. در آن زمان زعفران به عنوان پیشکشی برای خدا و همچنین در تولید عطر و دارو مورداستفاده قرار میگرفت.
همچنین ایرانیان باستان بعد از کارهای سخت و زیر آفتاب سوزان با ترکیب زعفران ایرانی و گیاه صندل بدن خود را میشستند و معتقد بودند که زعفران زخمها را درمان میکند. بعد از کشت زعفران در ایران، چندان طولی نکشید که کشت این گیاه به ترکیه امروزی نیز رسید. شمال شهر سافران بولو مرکز کشت زعفران در آن زمان بود و در حال حاضر نیز به دلیل برگزاری فستیوالهای سالانه کشت زعفران شهرت دارد.
تاریخچه زعفران در آسیای شرقی و جنوبی
برخی شواهد حاکی از این است که اولین بار حاکمان ایرانی، زعفران را به همراه ادویههای دیگر در هند گسترش دادند تا در سراسر امپراتوری ایران زعفران کشت داده شود. از طرف دیگر، برخی شواهد تاریخی نشان میدهد که زعفران اولین بار در قرن 11 و 12 میلادی به آسیای شرقی و جنوبی رسیده است.
گفته میشود در آن زمان دو مرتاض صوفی خارجی طی سفر خود به کشمیر بیمار شدند و از رئیس قبیله تقاضای کمک کردند. پس از بهبودی، صوفیان یک شیشه زعفران به رئیس قبیله اهدا کردند و از همان زمان، زعفران جایگاه خاصی بین هندیان پیدا کرد.
برخی از دیگر مورخان نیز بر این باور هستند که زعفران از طریق مهاجمان مغولی و از راه ایران وارد چین شده است؛ چرا که در کتابهای دارویی پزشکی چین باستان موارد استفاده از زعفران به چشم میخورد.
با این حال، شکی نیست که هندیان و ایرانیان باستان از خواص زعفران به اندازه دانش امروزی اطلاعی نداشتند. در غیر این صورت خرید و فروش این گیاه به قیمت روز زعفران آن هم در هزاران سال پیش چندان چیز عجیبی نبود.
تاریخچه زعفران اروپای بعد از کلاسیک
خاک اسپانیا از اولین جاها در اروپا بود که زعفران کشت داده میشد. در قرن 13 میلادی زعفران اسپانیا یا بنا به برخی شواهد دیگر خاورمیانه به فرانسه نیز رسید. زعفران نادر، گران قیمت و پرطرفدار بود و امکان کشت آن در موقعیت جغرافیایی فرانسه نیز وجود داشت. از این رو، زعفران به صورت گسترده در این کشور نیز مورداستفاده قرار گرفت.
تولیدکننده بزرگ بعدی در اروپا، انگلستان بود که از قرن 14 میلادی آغاز شد. در قرن 17 و 18 میلادی نیز کشت زعفران در فرانسه به چند تن رسید.
با شیوع طاعون در اروپا از سال 1347 تا 1350، تقاضای زعفران بسیار بیشتر از قبل شد؛ چرا که بیماران به خواص دارویی و درمانی زعفران باور داشتند و از طرف دیگر به دلیل مرگ کشاورزان عرضه این گیاه کم شده بود.
نتیجه اینکه در آن زمان، مقادیر زیادی زعفران از کشورهای غیراروپایی وارد شد. جالب است بدانید این طلای سرخ رنگ عامل آغاز چند درگیری در تاریخ نیز بوده است. برای مثال در جنگ 14 هفتهای زعفران بین کشورهای مختلف اروپا، اشراف محموله 363 کیلوگرمی زعفران را دزدیدند که با توجه به قیمت زعفران امروز کیلویی، 500 هزار دلار ارزش داشت!
تاریخچه زعفران در آمریکای شمالی
زمانی که آناباپتیستهای آلزاسی، آلمانی و سوئیسی و سایر افراد در اروپا از دست آزار کلیسا به آمریکای شمالی گریختند، زعفران نیز راه خود را به این نقطه از جهان باز کرد.
این مهاجران در آمریکا کشت زعفران را آغاز کردند و زعفران پنسیلوانیا محبوبیت زیادی پیدا کرد. اما در جنگ 1812 بسیاری از کشتیهای تجاری حمل کننده زعفران آمریکایی نابود شد و در نتیجه تجارت زعفران به دیگر نقاط دنیا تحت تاثیر قرار گرفت. امروزه همچنان در شهرستان لانکستر پنسیلوانیا زعفران کشت داده میشود و تولیدکنندگان زعفران آنلاین را به دست متقاضیان در دیگر شهرها و کشورها میرسانند.
خرید زعفران اصل و مرغوب از فروشگاه هیتا
در این مطلب با تاریخچه زعفران در سراسر دنیا آشنا شدید و حال میدانید این طلای سرخ رنگ چه قدمت و پیشینهای در همه کشورها و قارههای جهان دارد. امروزه تهیه زعفران به سختی گذشته نیست و شما میتوانید به راحتی در عرض چند ثانیه و با چند کلیک، زعفران موردنیاز خود را به صورت آنلاین تهیه کنید. برای خرید زعفران به بخش فروشگاهی هیتا مراجعه کرده و همین الان، سفارش خود را ثبت کنید.
دیدگاهتان را بنویسید